RPM là gì? Ý nghĩa của RPM trong ô tô ra sao?

RPM là thuật ngữ bạn rất thường hay thấy trong cuộc sống hằng ngày. Chắc hẳn bạn đã từng thắc mắc RPM là gì và RPM có ý nghĩa gì trong ngành ô tô đúng không? Bài viết sau đây sẽ giải thích giúp bạn câu hỏi RPM là gì và những kiến thức hữu ích khác liên quan đến RPM, các bạn cùng đọc tham khảo nhé!

vong_tua_may_rpm_la_gi
Thuật ngữ RPM - những điều cần biết

1. RPM là gì?

RPM là từ viết tắt của cụm từ revolutions per minute, cụm từ này có nghĩa là số vòng quay mỗi phút. Đơn vị của RPM là vòng/phút. RPM là một chỉ số chỉ tần suất của chuyển động tròn hoặc để tính tốc độ di chuyển của một vật.

Đối với ngành ô tô thì được gọi là vòng tua máy với ý nghĩa là số vòng quay của trục khuỷu trong vòng 1 phút.

2. Đồng hồ vòng tua RPM thể hiện điều gì và tác dụng của RPM?

RPM (Round Per Minute) là đơn vị của vận tốc quay hoặc tần số quay xung quanh một trục cố định. Trên phương tiện giao thông, nó chỉ rõ số vòng quay mỗi phút. Khi bạn tăng gia tốc, cả công suất và RPM tăng ở 1 điểm nhất định.

vung_cac_gach_do_tren_dinh_la_rpm
Vùng các gạch đỏ là vòng tua máy rpm

Bạn sẽ đọc được RPM trên bảng taplo hiển thị. Được ký hiệu r/min hoặc RPM, tiêu chuẩn này cho biết tốc độ vòng quay của trục khuỷu khi xe tăng tốc hoặc giảm tốc. Mỗi số trong tiêu chuẩn thì tương đương 1000 vòng/phút. Nếu kim đo chỉ ở 4, tức là động cơ đang quay mạnh 4000 vòng mỗi phút.

Nhiều người nghĩ rằng động cơ sẽ hoạt động với công suất tối đa ở RPM cao nhất. Điều này không chính xác. RPM mà bạn thấy ở thông số động cơ chỉ ra công suất cực đại mà động cơ sản sinh tại số vòng quay trong 1 phút tại khi đó. Ví dụ, 250 HP và 5.500 RPM nghĩa là động cơ sản sinh công suất cực đại 250 mã lực tại 5.500 vòng/phút.

Momen xoắn được tính toán ở RPM thấp hơn. Ví dụ, 1 động cơ sản sinh momen xoắn 700Nm ở 1500-4500RPM. Đây là phép đo lường cho lực xoắn đột ngột của động cơ.

3. Đặc điểm vòng tua máy ô tô

3.1 Số xe càng nhỏ thì vòng tua máy càng cao

Vòng tua máy ô tô sẽ tỷ lệ nghịch với các cấp số trên xe ô tô. Bởi ở số càng nhỏ (cần tạo đà) thì xe cần lực kéo càng lớn nên trục khuỷu phải quay nhiều hơn. Đến các số lớn, lực kéo cần thiết giảm dần (xe đã có đà) nên vòng tua máy cũng giảm theo. Như vậy vòng tua máy thường đạt mức cao nhất ở số 1, giảm dần khi xe về số 2 và tương tự giảm dần theo các cấp số tiếp theo số 3, số 4, số 5…

3.2 Xe càng tăng tốc thì vòng tua máy càng cao

Khi người lái đạp ga tăng tốc thì vòng tua máy cũng sẽ tăng theo tốc độ xe. Bởi để đáp ứng tốc độ mà người lái yêu cầu thì trục khuỷu động cơ phải quay nhiều vòng hơn. Nói cách khác vòng tua máy tỷ lệ thuận với tốc độ.

Nhưng cũng có trường hợp vòng tua máy cao nhưng tốc độ lại chậm là do đặc điểm đầu tiên. Khi xe ở số nhỏ, đi chậm thì vòng tua máy cũng sẽ ở mức cao. Điều này thường thấy khi xe tải nặng, xe leo dốc… đang chạy số 1, số 2 hoặc chế độ số thấp L (với xe hộp số tự động).

3.3 Vòng tua máy càng cao thì động cơ càng ồn

Đây là điều hiển nhiên bởi khi động cơ càng hoạt động nhiều, trục khuỷu càng quay nhanh (để tạo nhiều vòng) thì động cơ phát ra tiếng ồn càng lớn. Động cơ hoạt động đến gần ngưỡng quá tải thì tiếng gầm sẽ rất to.

3.4 Vòng tua máy càng cao thì xe càng tốn nhiên liệu

Vòng tua máy tỷ lệ thuận với mức tiêu thụ nhiên liệu. Bởi vòng tua máy càng cao nghĩa là động cơ làm việc càng nhiều. Do đó mức tiêu hao nhiên liệu sẽ càng lớn.

4. Tại sao Đồng hồ vòng tua RPM lại quan trọng đối với ô tô?

Bên cạnh việc hiểu RPM tượng trưng cho điều gì, bạn cũng cần biết về sự quan trọng của RPM.

rpm_theo_tung_dai_toc_do
chỉ số rpm rất quan trọng trong việc sử dụng và sửa chữa ô tô

Với xe trang bị hộp số sàn, RPM như 1 dụng cụ chỉ thị thời điểm nên vào số thấp hay số cao. Đồng hồ đo tốc độ góc, thứ hiển thị RPM, được đặc trưng với 1 vùng các gạch đỏ ở trên đỉnh. Nếu tốc độ động cơ vượt qua những vạch đỏ đó, xe sẽ bị tổn hại. Nó giúp người lái xe quyết định lúc nào nên vào số cao, lúc nào nên về số thấp. Bạn cần phải gài số thấp hơn trước khi RPM trở nên quá chậm, để tránh việc xe bị gián đoạn khi đang giảm tốc hoặc bị kẹt. Tương tự như vậy, bạn cần phải vào số cao khi RPM sắp vượt qua vùng gạch đỏ.

Tuy nhiên, đây lại không phải là vấn đề của xe trang bị hộp số tự động. Hộp số sẽ tự động vào số khi xe sắp đạt giới hạn tốc độ. Nếu điều này không xảy ra, bạn nên đưa xe đến các trung tâm bảo dưỡng uy tín để xem xét. Xe không tự động chuyển số cũng có thể là do hộp số gặp vấn đề.

Do đó, đồng hồ vòng tua RPM có vai trò quan trọng, giúp bạn nắm rõ hơn “sức mạnh” của chiếc xe để đưa ra điều chỉnh phù hợp trên những chuyến đi.

Kiến Thức Xe

Xem thêm Kiến Thức Xe