Nội dung bài viết
Trục láp ô tô là thiết bị dạng hình trụ với nhiệm vụ truyền chuyển động quay từ bộ vi sai hoặc hộp số đến các trục bánh xe. Cùng Hyundai MPC tìm hiểu về cấu tạo cũng như nguyên lý hoạt động và các dấu hiệu hư hỏng của trục láp ô tô để kịp thời sửa chữa để đảm bảo khả năng vận hành của xe.
1. Trục láp xe ô tô là gì?
Trục láp ô tô (tiếng anh là Drive axles hay Drive shaft) có tên gọi khác là trục lái, trục đuôi hay trục các đăng. Đây là thiết bị có hình trụ để truyền cơ khí điện và mô-men xoắn. Trục láp có nhiệm vụ kết nối các bộ phận của cùng một hệ thống truyền lực, khi các bộ phận này không thể trực tiếp liên kết với nhau vì khoảng cách.
Trục láp ô tô là chi tiết trung gian truyền mô-men nên cần phải được làm từ vật liệu bền, nhẹ để chịu lực và tăng quán tính quay.
Trục láp của xe ô tô được chia thành hai loại chính, đó là:
- Trục đơn: Được sử dụng trên xe ô tô và xe cơ giới bốn bánh, có khoảng cách giữa trục và động cơ nhỏ. Thiết kế có thêm mối hàn ma sát để tăng chất lượng và sức mạnh của trục láp đơn. Trục đơn có thể làm bằng nhôm để có trọng lượng nhẹ, hoặc thép để độ bền cao.
- Trục hai ba mảnh: Loại trục này được sử dụng nhằm mục đích hạn chế hư hỏng của trục truyền động do bị uốn ở tốc độ cao. Hệ thống trục láp ô tô hai, ba mảnh sử dụng cho xe dẫn động bốn bánh hoặc các loại xe có khoảng cách giữa trục và động cơ lớn, vì hệ thống có thể giảm tốc độ bằng cách chia trục truyền động thành hai hoặc ba phần.
2. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động trục láp ô tô
2.1 Cấu tạo của trục láp trên xe ô tô
Cấu tạo của trục láp ô tô gồm có các thành phần sau:
- Ống: Dùng để duy trì vị trí của đuôi xe trong quá trình phanh và tăng tốc.
- Mép bích: có nhiệm vụ thực hiện liên kết trục các đăng với bộ vi sai, hộp số, bộ truyền động. Bộ phận này cũng được sử dụng để liên kết trục các đăng với bơm thủy lực, bộ ngắt điện và nhiều bộ phận khác của xe.
- Vòng bi trung tâm hay ổ trục giữa: Dùng để liên kết hai phần của trục các đăng. Bằng cách này, ổ trục giữa đảm bảo vị trí chính xác của các bộ phận trục truyền động và giảm dao động điều hòa trong quá trình chuyển động của ô tô.
- Khớp nối hay khớp chữ U: Là bộ phận quan trọng của trục các đăng, dùng để kết nối các trục quay của xe. Hiện nay, trục truyền động với khớp nối phổ biến thường được lắp đặt ở các loại xe dẫn động cả bốn bánh hoặc dẫn động ở bánh sau.
- Chốt chặn: Được sử dụng để đảm bảo độ bền và độ chính xác của trục đẩy. Mục đích chính của chốt chặn là giảm độ rung và tiếng ồn trong quá trình xe tăng tốc.
- Trục giữa: Là thành phần chính của trục truyền động và trục khớp liên kết với vỏ trên các ổ trục giữa.
- Chốt ống và chốt trượt: Chốt trượt kết nối trực tiếp với trục truyền động thông qua các khớp. Chốt này di chuyển trong ngoài hộp chuyển để cung cấp điện. Chốt ống xoay quanh trục truyền động và khớp chữ U.
- Trục hình ống: Trục này dùng để hiệu chỉnh hệ số khoảng cách giữa trục sau và hộp số. Trục dẫn động có thể có nhiều hơn một trục hình ống tùy theo loại trục truyền động và loại xe. Chiều dài của trục này thay đổi tùy theo khoảng cách trục từ hộp số. Trục hình ống ngắn sử dụng cho dẫn động cầu trước và trục hình ống dài sử dụng cho dẫn động cầu sau.
2.2. Nguyên lý hoạt động của trục láp ô tô
Mục đích chính của trục láp ô tô là truyền mô-men xoắn của động cơ từ bộ vi sai hoặc hộp số đến các bánh xe. Ngoài ra, trục láp còn có vai trò cân bằng khi có bất kỳ thay đổi nào về góc hoặc chiều dài do độ lệch gây ra trong quá trình vận hành.
Trục láp ô tô có các khớp không đổi vận tốc bên trong và khớp cố định ngoài. Hệ thống này còn có một số bộ phận khác như bộ giảm chấn xoắn và vòng hệ thống chống bó cứng. Trong đó, xe có vòng bi hoặc giá đỡ linh hoạt, dùng để kết nối bộ truyền động và động cơ. Lò xo treo dùng để kết nối các bánh xe, bộ vi sai và trục sau.
Trong đó, trục đầu vào truyền động và trục đầu ra của vỏ cầu sau sẽ nằm cùng mặt phẳng. Từ đó trục lắp của xe ô tô có thể kết nối các trục này theo góc nghiêng. Khi bánh xe sau tiếp xúc với bề mặt gồ ghề, trục sau chuyển động xuống và lên, giãn nở và nén vào lò xo treo, dẫn đến thay đổi góc giữa trục các đăng và trục đầu ra.
3. Những dấu hiệu trục láp bị hỏng
Trong quá trình xe vận hành, trục láp ô tô có thể gặp một số vấn đề. Các dấu hiệu sau đây cho thấy trục láp bị hỏng:
Việc ôm cua xe trở nên khó khăn: Có thể do bánh răng trục láp xe ô tô bị hư hỏng hoặc bị gỉ sét. Nguyên nhân có thể là do nước tràn vào khoang láp trước đó.
Xe phát ra tiếng ồn liên tục khi di chuyển: Đây là dấu hiệu cho thấy trục truyền động bị lỗi, dẫn đến các bộ phận khác bị mài mòn.
Xe phát ra âm thanh lạch cạch khi đạp ga: Nguyên nhân có thể do các con dấu nắp bị gỉ sét.
Xe giật khi tăng tốc: Đây là một dấu hiệu khá phổ biến của một ách trượt xấu. Dấu hiệu này cho thấy trục truyền động của bánh xe đang gặp vấn đề. Lúc này, chủ xe nên kiểm tra và tiến hành sửa chữa nếu hư hỏng.
Trên đây là những thông tin chi tiết về trục láp ô tô mà Hyundai MPC cung cấp. Hy vọng với những thông tin trên bạn đã hiểu rõ hơn về một trong những bộ phận có vai trò quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận hành của xe. Trong trường hợp cây láp bị hỏng hãy đem xe đến các trung tâm sửa chữa và bảo dưỡng để được xử lý kịp thời, tránh làm ảnh hưởng đến quá trình vận hành của xe.
